Buurtvisie: Naar betere toetsingskaders in de Buiksloterham
Een Buurtvisie kan waardevolle inzichten opleveren over wat de burgers belangrijk vinden, en hoe ze daar zelf een steentje aan bij kunnen dragen. Het onderwerp ‘Toetsingskaders’ is een voorbeeld van een wat abstract onderwerp, maar met grote gevolgen. Het klinkt als een wat saai onderwerp maar gaat in feite om een heel wezenlijk onderwerp: hoe zorg je ervoor dat alle mooie woorden ook worden omgezet in daden?
Aandrager : John Zondag. Andere deelnemers : Famke Grootswagers, Frank Alsema, Helen Bolderman, Leo Goetstouwers
De vraag naar duidelijker toetsingskaders komt voort uit twee constateringen:
1 in de ontwikkeling van Buiksloterham is veel nadruk gelegd op open planvorming, wat betekent dat er geen eindbeeld is, geen vastgelegd stedenbouwkundig plan, en dat eigenlijk alleen het bestemmingsplan kan gelden als een duidelijk toetsingskader;
2 Circulair Buiksloterham is een veelbelovend manifest, ondertekend door 20 partijen. Hoe zien we de beloften terug in onze dagelijkse leefomgeving en hoe worden plannen getoetst op de kennelijk breed gedragen circulaire ambities?
Een bijkomend gegeven is dat bestaande procedures weinig tot geen rekening houden met de transformerende belangen in een geleidelijk transformerend woon-werkgebied. We moeten 'de rug recht houden': als er druk is van ontwikkelaars verdampen de goede voornemens. Vaak wordt iets wel beloofd maar vervolgens wegbezuinigd. Hoe zorg je ervoor dat de circulaire vlag op het schip ook blijft.
"...Wat al bestaat is geen verdienste"
Om te beginnen zijn al bestaande toetsingskaders die overal in NL gelden:
- het Bouwbesluit
- EPC (Energieprestatiecoëfficiënt)
Het voldoen aan dergelijke eisen is geen prestatie: het is al verplicht.
In de praktijk zien we dat er in veel plannen wel wordt gesproken over ‘een’ bijdrage aan het circulaire ‘stadslab’ maar dat dit erg vrijblijvend is. Hoe zouden we dit kunnen verbeteren?
..."Mogelijke kaders"
Naast de al gebruikte kaders zoals bouwhoogte, FSI, geluidsoverlast zouden we in de BSH kunnen denken aan toetsingskaders zoals:
- zontoetreding (ivm passieve en actieve zonne-energie)
- windstudies (vooraf)
- luchtkwaliteit c.q. het verbeteren daarvan in de tijd
- geluidsabsorberend vermogen
- warmteabsorberend vermogen
- wateropnamecapaciteit
- leefbaarheid
"...Het juiste schaalniveau"
Bij het opstellen van toetsingskaders is het schaalniveau waarop wordt getoetst van belang. Een voorbeeld: “Noord is al zo groen” wordt vaak misbruikt om goed te praten dat er geen buurtgroen wordt gemaakt.
"...Idee : meetpunten"
Praktisch: meetpunten geluids- of luchtkwaliteit. Deze zijn er.
Idee: zorgen dat er extra meetpunten komen ind e Buiksloterham. (waardoor meer ‘awareness’ kan worden gecreëerd). Het op de kaart zetten van de noodzaak om het toetsingskader voor wat betreft luchtkwaliteit te verbeteren begint met ‘meten is weten’ en het delen van die informatie.
Voorbeeld is een project van Smart City waarbij burgers met hun smart phones data konden aanleveren. Het zou goed zijn om dergelijke middelen in te zetten.
Frank heeft geluidsmeetstation op dak.
"...Idee : beloon!"
Het zou eigenlijk logisch zijn als je bij het bepalen van je belastingaanslag beloond wordt voor zaken als het wegdoen van een eigen auto of het plaatsen van een fijnstoffilter op je schoorsteen.
"...Idee : zeggenschap over geld!"
Burgerparticipatie is er pas echt als er ook de zeggenschap over een budget bijhoort. Dat begint met het verkrijgen van inzicht überhaupt. Het zou goed zijn om de geldstromen in een gebied transparanter te maken. Doel is uiteraard niet om te verzanden in eindeloze spreadsheets maar om de burger een serieus te nemen invloed aan te bieden. Er is ook gesproken over het toetsen van ‘waar de gemeentebelastingen aan wordt besteed’.
"...Tot slot"
De Nieuwe omgevingswet biedt meer aanknopingspunten voor de vormen van burgerparticipatie waar we het nu over hebben. Het zou goed zijn om onszelf te informeren over wat die mogelijkheden precies zijn. Famke biedt aan om dat uit te zoeken.